Archimedeskracht voor een gas
[Archimedes]
Archimedeskracht voor een gas
[Archimedes]
Benodigdheden:
Een ballon, een erlenmeyer, bakpoeder, azijn en een balans.
Voorbereiding:
Doe wat azijn in de erlenmeyer en wat bakpoeder in de ballon.
Hang de opening van de ballon over de opening van de erlenmeyer en zorg dat er geen bakpoeder in de erlenmeyer valt.
Uitvoering:
Zet dit geheel op de balans en lees de massa af. Noteer deze op een blaadje papier.
Neem nu de ballon vast en schud al het bakpoeder in de erlenmeyer. Wat gebeurt er? Lees ook de massa af!
Hypothese:
De balans zal een kleinere massa aangeven dan voordien.
Waarneming:
De balans geeft een kleinere massa aan!
Verklaring:
De massa van het geheel vermindert niet (wet van behoud van massa), maar de balans geeft toch een kleinere massa aan.
Een balans meet eigenlijk het gewicht van het geheel (= de kracht dat het geheel uitoefent op de balans). Het gas dat gevormd wordt door de reactie tussen bakpoeder en azijn ondervindt een opwaartse stuwkracht (= de archimedeskracht). De zin van deze kracht is tegengesteld aan de zin van het gewicht van het geheel. De balans meet dus eigenlijk de resulterende kracht. Deze zal kleiner zijn door de opwaartse kracht en de balans zal dus een kleinere massa aangeven.
Eventuele opmerkingen:
De ballon die ik gebruikte was te klein, waardoor ik ook niet veel bakpoeder en azijn kon gebruiken. Het effect is groter met meer bakpoeder, meer azijn en een grotere ballon.
Als alternatief voor bakpoeder en azijn kan bruistabletten en water gebruikt worden.
Bron:
Walravens, P. Zavo physics: 50 experimenten in woord en beeld om zelf te maken.
17: De wet van Archimedes voor een gas