Omgekeerde thermometer (Uitzetting van stoffen)

[Warmteleer]

Benodigdheden:

Plastic flesje, dun glazen buisje, rubber stop en water met kleurstof.

​

Voorbereiding: 

Steek het glazen buisje door de rubber stop.

Vul het flesje met gekleurd water en doe de stop op het flesje.

Vul een maatbeker met warm water en een met 'koud' kraantjeswater.

​

Uitvoering: 

a) Neem het geheel vast bij het glazen buisje en dompel het flesje onder in het warme water. Wat gebeurt er?

b) Dompel nu het flesje onder in het koude water. Wat gebeurt er?

​

Hypothese: 

a) Het waterniveau van het gekleurde water in het buisje zal stijgen.

a) Het waterniveau van het gekleurde water in het buisje zal dalen.

​

Waarneming:

a) Het waterniveau daalt.​

b) Het waterniveau stijgt.

​

Verklaring:

De uitzettingscoëfficiënt van het flesje is groter dan dat van het water. Of met andere woorden, het flesje zet sneller uit dan het water.​

a) Wanneer het flesje opgewarmd wordt, zet deze snel uit, waardoor het volume van het flesje groter wordt. Er kan dus meer water in het flesje en het waterniveau daalt.

b) Wanneer het flesje terug afkoelt, krimpt deze snel terug in, waardoor er terug minder water in het flesje kan. Het waterniveau stijgt dus weer.

​

Eventuele opmerkingen:

Aan het glazen buisje in de video hieronder hangt een rubber elastiekje. Hiermee kun je het vloeistofniveau aanduiden in bijvoorbeeld het koude water. Als je het flesje dan in het warme water brengt, zie je het heel duidelijk zakken.

​

Bron: 

Walravens, P. Zavo physics: 50 experimenten in woord en beeld om zelf te maken.

Experiment 104: De omgekeerde thermometer

p7

​​

​